ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ
Υλοποίηση μέσω γλώσσας Wolfram στο WLJS Notebook .
.md # Εξέλιξη πολιτικών σχηματισμών
## Μανιχαϊστικό μοντέλο
Έστω ότι τη χρονική στιγμή `t` το αναμενόμενο πλήθος αριστερών είναι `aristeroi[t]` και των δεξιών `dexioi[t]`.
Θεωρούμε ότι το παιδί ενός αριστερού παραμένει αριστερό με κάποια πιθανότητα ή γίνεται δεξιό με κάποια άλλη πιθνότητα. Συγκεκριμένα, θεωρούμε πως αν υπάρχουν μόνο αριστεροί στην κοινωνία, τότε η πιθανότητα κάποιος αριστερός να κάνει δεξιό παιδί είναι `a0`. Από την άλλη, αν δεν υπάρχουν σχεδόν καθόλου αριστεροί, το να παραμείνει αριστερό ένα παιδί αριστερού έχει πιθανότητα `a1`. Ή, με άλλα λόγια, θα γίνει δεξιό με πιθανότητα `1-a1`. Για τις ενδιάμεσες περιπτώσεις θεωρούμε πως η πιθανότητα να γίνει δεξιό το παιδί αριστερού είναι κάτι ενδιάμεσο των `a0` και `1-a1`. Για την ακρίβεια, θεωρούμε πως κάθε ποσοστιαία αύξιση των δεξιών επιφέρει ανάλογη αύξηση της πιθανότητας το παιδί να γίνει δεξιό. Έτσι, τη χρονική στιγμή `t` η πιθανότητα ένα παιδί αριστερού να γίνει δεξιό θα είναι `a0+(1-a1-a0)dexioi[t]/(aristeroi[t]+dexioi[t])`. Με απλές πράξεις προκύπτει ότι τη χρονική στιγμή `t` η πιθανότητα ένα παιδί αριστερού να παραμείνει αριστερό είναι `1-a0+(a1-1+a0)dexioi[t]/(aristeroi[t]+dexioi[t])`.
Με την ίδια λογική έχουμε ότι η πιθανότητα ένα παιδί δεξιού να γίνει αριστερό είναι `d0+(1-d1-d0)aristeroi[t]/(aristeroi[t]+dexioi[t])`, ενώ η πιθανότητα να παραμείνει δεξιό είναι `1-d0+(d1-1+d0)aristeroi[t]/(aristeroi[t]+dexioi[t])`.
Συνεπώς, αν κάθε άνθρωπος κάνει `c` παιδιά, τότε ο αναμενόμενος αρθμός αριστερών τη χρονική στιγμή `t+1` θα είναι:
`(1-a0+(a1-1+a0)dexioi[t]/(aristeroi[t]+dexioi[t]))*c*aristeroi[t]+(d0+(1-d1-d0)aristeroi[t]/(aristeroi[t]+dexioi[t]))*c*dexioi[t]`,
ενώ ο αναμενόμενος αριθμός δεξιών θα είναι:
`(a0+(1-a1-a0)dexioi[t]/(aristeroi[t]+dexioi[t]))*c*aristeroi[t]+(1-d0+(d1-1+d0)aristeroi[t]/(aristeroi[t]+dexioi[t]))*c*dexioi[t]`.
Εξέλιξη πολιτικών σχηματισμών
Μανιχαϊστικό μοντέλο
.md Για να προχωρήσει η μοντελοποίηση, θεωρούμε ότι ο κάθε ένας κάνει 2 παιδιά (`c=2`), ότι ξεκινάμε με 10000 αριστερούς (`aristeroi[0]=10000`), με 90000 δεξιούς (`dexioi[0]=90000`) και ότι:
- `a0=0.1`
- `a1=0.3`
- `d0=0.2`
- `d1=0.1`
Τοιαύτη περιπτώσει το ποσοστό των αριστερών στην κοινωνία τείνει να γίνει σε βάθος χρόνου 73%, όπως δείχνει το κάτωθι γράφημα.
Clear["Global`*"]
c=2;
a0=0.1;
a1=0.3;
d0=0.2;
d1=0.1;
aristeroi[0]=10000;
dexioi[0]=90000;
aristeroi[n_] := aristeroi[n] = (1-a0+(a1-1+a0)dexioi[n-1]/(aristeroi[n-1]+dexioi[n-1]))*c*aristeroi[n-1]+(d0+(1-d1-d0)aristeroi[n-1]/(aristeroi[n-1]+dexioi[n-1]))*c*dexioi[n-1]
dexioi[n_] := dexioi[n] =(a0+(1-a1-a0)dexioi[n-1]/(aristeroi[n-1]+dexioi[n-1]))*c*aristeroi[n-1]+(1-d0+(d1-1+d0)aristeroi[n-1]/(aristeroi[n-1]+dexioi[n-1]))*c*dexioi[n-1]
aProp = Table[aristeroi[n]/(aristeroi[n]+dexioi[n]),{n,0,50}];
ListPlot[aProp, PlotLabel -> "Ποσοστό αριστεράς"]
dProp = Table[dexioi[n]/(aristeroi[n]+dexioi[n]),{n,0,50}];
ListPlot[dProp, PlotLabel -> "Ποσοστό δεξιάς"]
.md Στο παρακάτω γράφημα παρακολουθούμε τη γραμμική συνεξέλιξη των ποσοστών αριστερών και δεξιών στην κοινωνία, μέχρι το σημείο όπου αυτοί σταθεροποιούνται.
(* Υπολογισμός των διανυσμάτων *)
listAB2 = Table[{aristeroi[n]/(aristeroi[n]+dexioi[n]), dexioi[n]/(aristeroi[n]+dexioi[n])}, {n, 0, 55}];
ListPlot[listAB2, AxesLabel -> {"αριστεροί","δεξιοί"}]
.md Προκειμένου να βρούμε μια πιο συγκεκριμένη τιμή για την τιμή ισορροπίας των δύο ποσοστών, συμβολίζουμε το ποσοστό των αριστερών μια τυχαία χρονική περίοδο (αδιάφορο ποια) ως `pa`, το ποσοστό των δεξιών ως `pd` και τον πληθυσμό ως `pop`, έχουμε ότι την επόμενη χρονική στιγμή το ποσοστό των αριστερών και των δεξιών αντίστοιχα θα είναι:
Clear["Global`*"]
ar2 = (1-a0+(a1-1+a0)pd)*c*pa*pop+(d0+(1-d1-d0)pa)*c*pd*pop;
de2 = (a0+(1-a1-a0)pd)*c*pa*pop+(1-d0+(d1-1+d0)pa)*c*pd*pop;
pa2 = ar2/(ar2+de2)//Simplify
pd2 = de2/(ar2+de2)//Simplify
.md Βλέπουμε ότι τα εν λόγω ποσοστά δεν εξαρτόνται από την τιμή του πληθυσμού `pop`, επομένως, αναφορικά με τους πληθυσμούς μας, τα ποσοστά των αριστερών και των δεξιών εξαρτώνται μονάχα από τα ποσοστά την προηγούμενη στιγμή.
Επομένως πρέπει να λύσουμε το σύστημα εξισώσεων ως προς `pa` και `pd`:
eqAr = pa2==pa
eqDe = pd2==pd
Solve[{eqAr,eqDe},{pa,pd}]//TableForm
.md Επειδή το γενικό αποτέλεσμα είναι αρκετά περίπλοκο, επανερχόμαστε στις τιμές που είχαμε δώσει πριν:
- `c=2`
- `a0=0.1`
- `a1=0.3`
- `d0=0.2`
- `d1=0.1`
Τοιαύτη περιπτώσει οι τιμές ισορροπίας είναι:
c=2;
a0=1/10;
a1=3/10;
d0=2/10;
d1=1/10;
Solve[{eqAr,eqDe},{pa,pd}]//TableForm
.md Ή σε προσεγγιστική μορφή:
NSolve[{eqAr,eqDe},{pa,pd}]//TableForm
.md Προφανώς, η 2η λύση είναι απαράδεκτη βάσει της ερμηνείας των ποσοστών, άρα έχουμε την 1η, η οποία και ταιριάζει με αυτό που είχαμε βρει αρχικά.
.md ## Μοντέλο με διώξεις
:::warning
Υπό κατασκευή
:::
Μοντέλο με διώξεις
.md ## Ύπαρξη κέντρου
:::warning
Υπό κατασκευή
:::
Ύπαρξη κέντρου
.md Αυτό το μοντέλο θα είναι ίδιο με το αρχικό, μόνο που στην ανδεχόμενη μετάβαση από αριστερά στα δεξιά μεσολαβεί το κέντρο.
Static web notebook
Author kkoud
Created Sun 12 Oct 2025 13:30:49
Outline
Κώστας Κούδας | © 2025